Παρασκευή 27 Φεβρουαρίου 2009

Ως ΠΟύ ΜΠΟΡΕί Ν' ΑΝΤέξΕΙ Η ΑΡΧή ΤηΣ Μη-ΒίΑΣ;

.

"Yo pacifista relativo", δλδ "είμαι ειρηνιστής αλλά σχετικά", δήλωσε ο Τονίνο Καροτόνε στη συναυλία του στη Θεσσαλονίκη πριν λίγο καιρό.

Στην αρχή μού κακοφάνηκε λίγο αυτή η φράση του Τονίνο, αλλά μετά συμφώνησα πλήρως μαζί του. Γιατί ακόμα κι εγώ, ο θαυμαστής του Χριστού και της Αγάπης του, ο οπαδός του Γκάντι και της μή-βίας, ο μέγας φαν του Τζων Λέννον, δεν μπορώ να μην παραδεχτώ πως δεν θα μπορούσε να έχει υπάρξει κάποια πρόοδος της ανθρωπότητας, ούτε η Αμερικανική Επανάσταση, ούτε η Γαλλική, ούτε η Ελληνική, ούτε η Ρωσική, ούτε κι η Ινδική ακόμα, χωρίς κάποια βία. Με την έννοια αυτή, το σύνθημά μας "ΟΧΙ ΣΤΗ ΒΙΑ" δεν μπορεί παρά να σημαίνει "ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΤΤΗ ΒΙΑ". Ποιά όμως είναι η "αναγκαία" βία, και ποιά η "περιττή";

Αυτό ήταν πάντα ένα από τα θεμελιώδη ζητήματα της ανθρωπότητας, μαζί με το "ποιός θα μάς φυλάξει από τους φύλακες" του Πλάτωνα. Μη με παρεξηγήσετε, δεν θεωρώ το θέμα ασαφές, έχω κρυστάλλινη άποψη και μπορώ και να την υπερασπιστώ. Η απάντησή μου έχει απόλυτη σχέση με την Δικαιοσύνη, με την Ανθρώπινη Αξιοπρέπεια, με την Ελευθερία, και με την προάσπισή τους. Όμως, φυσικά, ακόμα και αυτές οι θεμελιώδεις έννοιες είναι σχετικές. Τί είναι "δίκιο"; Τί είναι "Ελευθερία"; ¨Εχω γράψει αρκετά για όλα αυτά τα θέματα, και δεν θα επεκταθώ εδώ. Θα παρατηρήσω μόνο πως

όταν <<όλοι έχουν δίκιο>>, το πιό δίκιο το έχει ο πιό αδύναμος

και πως

όταν συγκρούονται δύο Ελευθερίες, το δίκιο το έχει και πάλι ο πιό αδύναμος.

Όταν ο αδύναμος αδικείται, εξ ορισμού δεν μπορεί να επιβάλει το Δίκιο του. Αλλά πρέπει με κάποιον τρόπο να το διεκδικήσει. Ναι, ΚΑΙ με τη βία, όταν όλοι οι άλλοι τρόποι έχουν αποτύχει.

Αρκεί να μην είναι μόνος του... Γιατί αν ΕΙΝΑΙ μόνος του, τότε είναι χαμένος εξ ορισμού.

Εδώ μπαίνει λοιπόν ο ρόλος του Νόμου και κάποιας Εξουσίας (που να πηγάζει από το νόμο, και να είναι ΥΠΟΛΟΓΗ σε αυτόν), σαν Συλλογική Δύναμη που θα επιβάλει το δίκιο του ανίσχυρου, κόντρα στο - εξ' ορισμού αυτοεπιβαλλόμενο - δίκιο του ισχυροτέρου. Ακόμα και κόντρα στη "βούληση της πλειοψηφίας".


Με τον ίδιο τρόπο λοιπόν που δεν δέχομαι το ηλίθιο σλόγκαν "κάθε νόμος είναι τρόμος", γιατί λείπει η λέξη "ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΟΣ" (ΝΟΜΟΣ), με τον ίδιο τρόπο που αντιεξουσιαστής δεν σημαίνει για μένα "αναρχικός", αλλά ενάντιος στην ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΗ εξουσία, έτσι ακριβώς και "ΟΧΙ ΣΤΗ ΒΙΑ" σημαίνει "ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΗ ΒΙΑ".

Γιατί οι άνθρωποι δεν είμαστε άγγελοι, αντίθετα, είμαστε η Γενιά του Κάιν. Ίσως κάποτε να γίνουμε άγγελοι, αλλά ως τότε, θα χρειάζονται και νόμοι και εξουσία, και, κάποια, βία.. Για να προασπίζεται η Ελευθερία, η Αξιοπρέπεια, και η Δικαιοσύνη. Ας θυμηθούμε και τον θείο Διονύση:


παράμερα στέκει ο άντρας, και κλαίει
αργά το τουφέκι σηκώνει, και λέει:
"σε τούτο το χέρι, τί κάνεις εσύ;
ο εχθρός μου το ξέρει, πως μού είσαι βαρύ"...


(από τους Ελεύθερους Πολιορκημένους)

Βαριά, αλλά αναγκαία. Για την Ελευθερία. Για την Αξιοπρέπεια. Για την Δικαιοσύνη.
Αυτή είναι η μή-καταχρηστική βία.

Διαβάστε περισσότερα:

Ελευθερία, "εκείνη που έρχεται"

Η Γενιά του Κάιν

Το μανιφέστο της μη-βίας

.

Παρασκευή 20 Φεβρουαρίου 2009

Οι έλληνες ταλιμπάν

Με τη βία -και ειδικά την ανερμάτιστη, ηλίθια και τυφλή βία- δεν μπορείς να κάνεις διάλογο. Δεν μπορείς δηλαδή να απευθύνεσαι σ’ αυτούς και να λες «γιατί ρε παιδιά» και «μα δεν υπάρχει λογική στην επίθεση στον καθηγητή».

Η ηλίθια βία από μόνη της είναι πέρα απ’ το στάδιο του να εξοπλίζεται με λογικά επιχειρήματα.

 Γιατί ακόμα και όταν δεν είναι ύποπτη και προβοκατόρικη, είναι απλά παρανοϊκή. Με την έννοια του ότι δεν καταφέρνει τίποτε απολύτως από τους υποτιθέμενους στόχους της.

Δεν θα αλλάξει ποτέ τον κόσμο. Όποτε άλλαξε κάτι σε μια κοινωνία, με τρόπο βίαιο, ήταν μέσα από μαζική συμμετοχή, από γενικευμένη εξέγερση, από επανάσταση. Όποτε άλλαξε με τρόπο μη-βίαιο, άλλαξε μέσα από εκλογές ή δημοψηφίσματα, με δομημένους συνταγματικούς τρόπους. Αφού η κρίσιμη μάζα πείστηκε για την ανάγκη αλλαγής

Αν φέρνει ένα αποτέλεσμα η βία των ντόπιων ταλιμπάν («φονταμενταλιστές χωρίς Κοράνι» τους λέει πετυχημένα ο Φοίβος Καρζής), που δεν ανέχονται διαφορετικές απόψεις από οτιδήποτε έχουν σφηνωμένο ανάμεσα στα αυτιά τους και προσομοιάζει σε «ιδέα», είναι η συσπείρωση του κόσμου σε πιο συντηρητικές απόψεις, η απέχθεια σε οτιδήποτε προσπαθεί να επιβληθεί βίαια και ερήμην της ευρύτερης συναίνεσης (ή έστω σιωπηρής αποδοχής).

Και στο κάτω-κάτω αν ο απειλούμενος από βία μαλακώσει η στρογγυλέψει τις απόψεις του απλά υποκρινόμενος κάτι πιο αποδεκτό και «λαϊκό» δεν γίνεται πιο επικίνδυνος; Δεν εισχωρεί ύπουλα στην διαμόρφωση της γνώμης του όποιου ακροατηρίου;

Τον κύριο Κούγια -για παράδειγμα- εγώ τον θέλω να μπορεί να μιλάει απερίφραστα για το θύμα του πελάτη του, έτσι ώστε να με βοηθήσει να καταλάβω ποιος είναι και τι αντιπροσωπεύει. Αν απειληθεί ο ίδιος ή το γραφείο του και κρύψει αυτά που λέει σε δεύτερες και τρίτες αναγνώσεις, μπορεί και να με εξαπατήσει.

Αλλά φυσικά όλα αυτά δεν θα συζητηθούν ποτέ με τους κουκουλοφόρους των σιδηρογροθιών, τις κουμπουροφόρες «φράξιες» και τους «επαναστατικούς αγώνες», δεν αναζητάς λογική για τους στόχους. Γιατί είναι τόσο εξιταρισμένοι που βρέθηκαν με άσυλο, όπλα και εκρηκτικά, όσο ένας πεντάχρονος που μόλις κατέβασε την οπλισμένη καραμπίνα απ’ το πάνω ράφι.